Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture usvojilo je Pravilnik o utvrđivanju statusa vozila od istorijskog značaja 5. jula 2024. godine i on je stupio na snagu 20. jula 2024. godine. Ali, Pravilnik nije stupio na snagu u celosti, već su izuzeti neki članovi koji počinju da se primenjuju tek po isteku šest meseci od dana stupanja na snagu – a to je sredinom januara 2025.
Ovim pravilnikom propisuju se postupak utvrđivanja statusa, oduzimanja statusa i razvrstavanja vozila od istorijskog značaja (oldtajmera), sadržaj i način vođenja evidencije, kao i izgled i sadržaj potvrde o vozilima od istorijskog značaja i bliži uslovi koje mora da ispuni pravno lice za ispitivanje tehničkih karakteristika i očuvanosti vozila od istorijskog značaja.
Da se osvrnemo na oldtajmere podstakao nas je rok u kojem stupa na snagu pomenuti Pravilnik o utvrđivanju statusa vozila od istorijskog značaja, ali i nova verzija Pravilnika o podeli koja stupa na snagu 28. decembra 2024, a koja sadrži brojne izmene koje se tiču oldtajmera.
Sve nove
izmene Pravilnika o podeli predstavljaju olakšice za vozila od istorijskog značaja, čiji vlasnici su konačno dočekali rešenje bar nekih problema - da se na oldtajmere u većoj meri primenjuju tehnički uslovi koji su važili u vreme njihove proizvodnje.
Koja vozila spadaju u kategoriju oldtajmera - vozila od istorijskog značaja
Vozilo od istorijskog značaja (oldtajmer) je motorno vozilo ili priključno vozilo, koje je
proizvedeno ili registrovano pre 30 i više godina,
koje je u voznom stanju,
održavano u originalnom ili približno originalnom stanju, i kao takvo,
predstavlja materijalni spomenik tehničke kulture, tradicije i društvenog nasleđa za koje je utvrđen status vozila od istorijskog značaja, u skladu sa uslovima pravilnika.
Kako do statusa vozila od istorijskog značaja (oldtajmera)
Utvrđivanje statusa vozila od istorijskog značaja sprovodi se ispitivanjem tehničkih karakteristika i očuvanosti vozila na osnovu procedure za ispitivanje tehničkih karakteristika i očuvanosti vozila od istorijskog značaja definisane Pravilnikom.
Ispitivanje tehničkih karakteristika i očuvanosti vozila od istorijskog značaja obuhvata:
1) proveru usaglašenosti vozila sa podnetom dokumentacijom;
2) utvrđivanje tehničkih karakteristika vozila;
3) utvrđivanje originalnosti vozila, odnosno očuvanosti vozila u originalnom ili približno originalnom stanju;
4) utvrđivanje funkcionalnosti vozila sa ciljem provere da li je vozilo u voznom stanju.
Šta podrazumeva postupak vizuelnog pregleda i provere funkcionalnosti oldtajmera i njegovih sistema
U pravilniku je detaljno opisano kakve prepravke su dozvoljene a kakave nisu, kakva mora biti spoljašnjost vozila, a kakva unutrašnjost, kakav treba da bude noseći sistem, pogonski uređaj - motor, izvedba uređaja za prenos snage, zaustavljanje, oslanjanje, upravljanje, kretanje, elektro-uređaji i instalacije, svetlosni i svetlosno-signalni uređaji, kao i ostala oprema. Detaljnije o svakoj stavci možete pročitati u Pravilniku od strane 10.
Kakva sve vozila mogu dobiti status oldtajmera
Vozila od istorijskog značaja (oldtajmeri) se razvrstavaju u jednu od tri klase:
1) standardno istorijsko vozilo;
2) replika istorijskog vozila;
3) reprodukcija istorijskog vozila.
Reprodukcija istorijskog vozila može se smatrati vozilom od istorijskog značaja ukoliko ispunjava uslove propisane ovim pravilnikom samo u slučaju da predstavlja kopiju retkog i istorijski značajnog modela vozila, uz saglasnost Agencije za bezbednost saobraćaja.
Ispitivanje oldtajmera
Zahtev za ispitivanje tehničkih karakteristika i očuvanosti vozila od istorijskog značaja podnosi vlasnik vozila ili lice koje on ovlasti Agenciji preko ovlašćenog pravnog lica za ispitivanje tehničkih karakteristika i očuvanosti vozila od istorijskog značaja. Zahtev za ispitivanje tehničkih karakteristika i očuvanosti vozila od istorijskog značaja možete preuzeti ovde (strana 13).
Pri ispitivanju tehnička komisija sprovodi sledeće aktivnosti:
1) pregled dostavljene dokumentacije, koja se odnosi na predmetni tip/varijantu/verziju, odnosno model vozila;
2) identifikaciju vozila;
3) vizuelni pregled vozila (spoljašnjosti, unutrašnjosti i sistema vozila) u skladu sa zapisnikom o ispitivanju vozila tehničkih karakteristika i očuvanosti vozila od istorijskog značaja;
4) proveru funkcionalnosti vozila i njegovih sistema u skladu sa zapisnikom o ispitivanju, a koja može uključiti i vožnju vozila;
5) odgovarajuća merenja (masa i dimenzija), ukoliko je potrebno;
6) fotografisanje vozila i njegovih identifikacionih oznaka;
7) utvrđivanje tehničkih karakteristika, originalnosti, očuvanosti i funkcionalnosti vozila;
8) utvrđivanje klase istorijskog vozila;
9) donošenje zaključka o statusu vozila od istorijskog značaja.
Troškove pregleda dokumentacije, ispitivanja i izrade izveštaja o ispitivanju (pozitivnog ili negativnog) i izdavanja Potvrde o vozilu od istorijskog značaja ili duplikata, snosi podnosilac zahteva.
Ko izdaje potvrdu o vozilu od istorijskog značaja i kako ona izgleda
Na osnovu pozitivnog izveštaja o ispitivanju, Agencija za bezbednost saobraćaja izdaje podnosiocu zahteva dva primerka potvrde o vozilu od istorijskog značaja, u skladu sa zakonom. Potvrda važi deset godina ili do nastanka bitne promene na vozilu, prepravke, promene stanja u pogledu originalnosti, značajnih oštećenja, odnosno narušene očuvanosti.
Izged Potvrde o vozilu od istorijskog značaja (oldtajmer) možete videti u nastavku:
Status vozila od istorijskog značaja oduzima se u slučaju nastanka bitne promene na vozilu, prepravke, promene stanja u pogledu originalnosti, značajnih oštećenja i narušenosti očuvanosti vozila.
Objavićemo više detalja o cenama, lokacijama gde se može izvršiti ispitivanje, kao i o drugim pojedinostima iz ovih procedura čim zvanično počnu da se primenjuju.
